Zautomatyzowane systemy otwierania i zamykania wjazdów, choć z pozoru samowystarczalne, wymagają stałej dbałości o elementy mechaniczne. Jednym z najczęściej przeciążanych, a jednocześnie najbardziej wrażliwych komponentów są siłowniki oraz mechanizmy przenoszące napęd. Niedopilnowanie właściwej konserwacji skutkuje nie tylko irytującym skrzypieniem czy oporem podczas ruchu, ale też znacznym skróceniem żywotności całego układu.
W wielu przypadkach awarie, które kończą się kosztowną wymianą komponentów, mają swoje źródło nie w wadzie fabrycznej, lecz w niedopatrzeniu użytkownika. W poniższym artykule wyjaśnimy, czym smarować siłowniki do bramy, oraz jakie są korzyści ich regularnej konserwacji. Zapraszamy!
Spis treści
Czym smarować siłowniki do bramy?
Na rynku dostępne są dziesiątki produktów reklamowanych jako odpowiednie do konserwacji napędów bramowych. Jednak nie każdy z nich rzeczywiście spełnia wymagania pracy w warunkach zmiennej wilgotności, wahaniach temperatury oraz ekspozycji na zanieczyszczenia. O skuteczności środka decyduje nie tylko jego skład chemiczny, ale też lepkość, przyczepność do metalu, zdolność do wypełniania mikroszczelin i odporność na wypłukiwanie. Czym więc smarować siłowniki do bramy?
Preparaty tłuste, jak klasyczne smary litowe, oferują dobrą ochronę przed korozją, ale w niektórych mechanizmach prowadzą do nadmiernego przyciągania kurzu i błota. Preparaty suche, zwłaszcza oparte o PTFE, przeciwdziałają zbieraniu zanieczyszczeń i doskonale sprawdzają się tam, gdzie liczy się czystość pracy tłoka lub śruby napędowej. W przypadku siłowników, pracujących liniowo w mechanizmie teleskopowym, istotne staje się również to, czy dany środek pozostaje stabilny w niskich temperaturach i nie wypiera smaru bazowego podczas zmiany ciśnienia wewnętrznego.
Najczęstsze problemy powstające podczas niewłaściwej konserwacji
Wbrew pozorom, pominięcie regularnej konserwacji nie kończy się wyłącznie wzrostem hałasu podczas otwierania czy zamykania bramy. Metalowe komponenty, pozbawione warstwy ochronnej, ulegają zatarciu. Wytwarzające się opory powodują zwiększenie obciążenia silnika, co z kolei prowadzi do wzrostu poboru prądu i szybszego nagrzewania się jednostki napędowej. Pominięcie smarowania układów przekładniowych najczęściej prowadzi do łuszczenia się zębów, a w skrajnych przypadkach do ich całkowitego ukruszenia.
Siłowniki bez odpowiedniego środka zabezpieczającego stają się podatne na działanie wilgoci. Zimą, po zassaniu wody do wnętrza rury prowadzącej tłoczysko, tworzą się lodowe korki. Te z kolei powodują deformacje uszczelnień, przez co cały układ traci szczelność. W dłuższej perspektywie prowadzi to do nieodwracalnych uszkodzeń, które nierzadko zmuszają użytkownika do wymiany kompletu napędowego.
Najczęściej stosowane preparaty w siłownikach skrzydłowych
Producenci automatyki zalecają stosowanie określonych typów smarów, często podając nawet konkretne indeksy produktów. Jednak w praktyce, użytkownicy i serwisanci korzystają z rozwiązań dostępnych lokalnie, kierując się nie tylko kompatybilnością, ale i wygodą aplikacji.
Smar silikonowy o dużej lepkości jest szczególnie ceniony ze względu na odporność na wodę i brak reakcji z tworzywami sztucznymi, co ma znaczenie przy obecności uszczelek i elementów wykonanych z poliamidu. Z kolei preparaty z dodatkiem dwusiarczku molibdenu okazują się przydatne tam, gdzie siłownik pracuje pod znacznym obciążeniem, jak w przypadku bram o dużym rozwarciu skrzydeł. Środki z PTFE stanowią kompromis pomiędzy czystością pracy a skutecznością ochrony, choć ich aplikacja wymaga większej precyzji.
Zauważalna jest także tendencja do stosowania smarów ceramicznych w mechanizmach narażonych na wysoką amplitudę temperaturową – zwłaszcza tam, gdzie siłowniki muszą pracować bez zakłóceń nawet przy dużym spadku temperatury powietrza.
Metody poprawnej konserwacji elementów bramy
Prawidłowe smarowanie to nie tylko wybór odpowiedniego preparatu, lecz także umiejętność jego właściwej aplikacji. Smar nanosi się na ruchome elementy po ich wcześniejszym oczyszczeniu – najlepiej za pomocą specjalnych czyścików technicznych na bazie alkoholu izopropylowego. Niedopuszczalne jest nakładanie nowego smaru na brudną powierzchnię, ponieważ tworzy się wtedy szlam, który przyspiesza ścieranie.
Dla większości napędów optymalna częstotliwość konserwacji to raz na sześć miesięcy, chociaż w warunkach intensywnej eksploatacji lub w rejonach o podwyższonej wilgotności zaleca się skrócenie tego cyklu. Objawy takie jak opóźniona reakcja napędu, nierównomierne otwieranie skrzydeł czy szarpnięcia przy zatrzymywaniu sygnalizują potrzebę natychmiastowej interwencji.
Ważne, by nie stosować środków uniwersalnych przeznaczonych do domowych zawiasów. Większość z nich nie ma właściwości antykorozyjnych i nie zapewnia długotrwałej ochrony pod dużym obciążeniem.
Konserwacja jako skuteczny sposób zapobiegania awarii
Zachowanie sprawności automatyki bramowej nie wymaga szczególnych nakładów finansowych, lecz systematyczności i świadomych wyborów. Stosowanie odpowiedniego środka smarnego, dobranego do specyfiki pracy siłownika, pozwala wydłużyć czas eksploatacji nawet o kilka sezonów bez konieczności interwencji technicznej.
Właściwe smarowanie działa jak niewidzialna tarcza – chroni mechanizmy przed przedwczesnym zużyciem i umożliwia zachować pełną płynność działania także w skrajnych warunkach atmosferycznych. Użytkownicy, którzy zadbali o ten aspekt, rzadziej sięgają po pomoc serwisu i unikają przykrych niespodzianek w środku zimy czy podczas gwałtownej burzy.